Listeria. Skąd się bierze i jak ją zwalczać?

24 czerwca 2025

Listeria

Listeria monocytogenes to bakteria, która najczęściej występuje w zakładach produkujących żywność. Im mniej przetworzone produkty, tym większe ryzyko jej wystąpienia. L.monocytogenes jest o tyle niebezpieczna, że prowadzi do choroby zwanej listeriozą, w przypadku której śmiertelność jest na wysokim poziomie i wynosi około 20-30%. Kiedy już raz pojawi się w zakładzie produkcyjnym, to bardzo trudno się jej pozbyć, ponieważ wykazuje dużą odporność na niskie temperatury czy zasolone środowisko.

Dlatego tak ważne jest zachowanie higieny i stosowanie odpowiednich preparatów, które są w stanie wniknąć w każdą szczelinę. Przy Listeria monocytogenes duże znaczenie podczas procesów mycia i dezynfekcji mają odpowiednie stężenia stosowanych środków chemicznych, ich dobór oraz synergiczne i krzyżowe ich użycie. W InvestaChem nie tylko znajdziesz odpowiednie produkty, ale również niezbędną wiedzę na temat ich stosowania.


 

Czym jest listeria monocytogenes?

Listeria monocytogenes jest to Gram-dodatnia, względnie beztlenowa pałeczka, która odpowiada za chorobę zwaną listeriozą. Zakażenie nią jest niebezpieczne – śmiertelność jest na poziomie 20-30% a w przypadku noworodków sięga nawet 80%. Bakteria ta najbardziej zagraża kobietom w ciąży, małym dzieciom czy osobom w podeszłym wieku. Listeria monocytogenes jest w stanie przetrwać krótkotrwałą pasteryzację, a także mrożenie.


 

Listeria monocytogenes – występowanie

Listerię monocytogenes można znaleźć w wodzie, glebie, ściekach czy fermentującej żywności. Szczególnie atrakcyjna jest dla niej kanalizacja i kanały odprowadzające w zakładach produkujących żywność- czy tylko? Wiemy, gdzie naprawdę szukać patogenu. Brak odpowiedniej higieny i właściwego przechowywania produktów sprzyja jej rozwojowi.

Główne źródła zakażenia bakterią L. monocytogenes:

  • miękkie i dojrzewające sery,
  • gotowane i surowe mięso,
  • kiełbasy,
  • surowe i wędzone ryby,
  • mleko niepasteryzowane,
  • śmietana,
  • gotowe sałatki,
  • mrożonki,
  • lody.

 

Występowanie tej bakterii warto również rozpatrzyć w kontekście obszarów zakładu produkcyjnego. Odpływy, systemy wentylacyjne, podłogi, systemy chłodzenia, maszyny produkcyjne – to miejsca szczególnie narażone na jej rozprzestrzenianie się.

 

Listeria monocytogenes – występowanie:

 

  • odpływy – aby uniknąć pojawienia się w zakładzie L. monocytogenes  warto już na etapie projektowania zadbać o odpływy, które będą łatwe do utrzymania w czystości. To tutaj spływają wszelkie zanieczyszczenia, dlatego są one tak atrakcyjnym środowiskiem dla rozwoju bakterii. Podczas regularnego czyszczenia i dezynfekcji warto postawić na preparaty, które wnikną w każdą szczelinę, skutecznie dezynfekując cały system odpływowy;
  • systemy wentylacyjne – posiadają one wbudowane płyty parownika, które odpowiadają za dostosowanie temperatury, rozprowadzając powietrze po pomieszczeniu. Jeśli więc element w postaci płyty parownika nie będzie regularnie czyszczony i dezynfekowany, to w błyskawicznym tempie może rozprzestrzenić bakterię po zakładzie;
  • podłogi – zanieczyszczenia znajdujące się na podłodze to dobre środowisko dla L. monocytogenes. Niestety bardzo łatwo doprowadzić do jej rozprzestrzeniania się na obuwiu pracowników, dlatego dobrą praktyką jest kontrolowanie jego czystości. Jeśli istnieje taka możliwość, to najskuteczniejsza jest zmiana obuwia w śluzach ochronnych. W zapobieganiu istotną rolę odgrywa również utrzymanie podłóg w suchym stanie, a ten uzyskasz poprzez odprowadzanie wody zamkniętymi rurami do odpływu, nachylenie podłogi w stronę odpływu i używanie jak najmniejszej ilości wody do jej mycia;
  • chłodnie i mroźnie –  chłodnice podobnie jak systemy wentylacyjne wyposażone są w płytę parownika i wentylatory, rozprowadzające zimne powietrze po pomieszczeniu. Zadbanie o czystość parownika jest kluczem do zapobiegania rozprzestrzeniania się L. monocytogenes;
  • maszyny produkcyjne – w przypadku maszyn produkcyjnych na pojawienie się bakterii L. monocytogenes najbardziej narażone są te, które wymagają mycia ręcznego. Ponadto im więcej szczelin i chropowatych powierzchni, tym większe ryzyko jej rozwoju. Dobrze więc już na etapie planowania kupić odpowiednie urządzenia – takie, które można skutecznie zdezynfekować.

 

Jak zwalczać bakterie L monocytogenes?

Listeria monocytogenes – zwalczanie powinno odbywać się poprzez:

  • utrzymanie łańcucha chłodniczego – przez cały proces produkcji i transportu produkty powinny być odpowiednio przechowywane;
  • zasady dobrej praktyki higienicznej i produkcyjnej – ich stosowanie pozwoli uniknąć zanieczyszczeń krzyżowych i wtórnych;
  • utrzymanie pH niższego lub równego 4.4
  • stosowanie substancji hamujących

 

Zwalczanie bakterii L.monocytogenes jest trudne, dlatego w miarę możliwości warto skupić się na zapobieganiu, a nie zwalczaniu.

 


Udzielamy wszelkich informacji w zakresie mycia, dezynfekcji, utrzymania higieny i bioasekuracji. Dobieramy właściwe materiały w zależności od zabrudzeń, powierzchni, pomieszczeń i urządzeń. Napisz do nas, przedstawimy ofertę dopasowaną do Twoich potrzeb.

TAK, CHCĘ POZNAĆ OFERTĘ

Sprawdź resztę wpisów
SpecjalisciSpecjalistom_2025

Specjaliści Specjalistom 2025

W dniach 24–25 czerwca 2025 r. w Krakowie odbędzie się 29. Międzynarodowa Konferencja Lekarzy Chorób Świń „Specjaliści Specjalistom”....

19 czerwca 2025

Zapisz się do newslettera

Zapisz się do naszego newslettera, aby być na bieżąco z nowościami produktowymi, nadchodzącymi wydarzeniami i biuletynami. Nie przegap żadnej ważnej informacji – dołącz do naszej społeczności już dziś!

    Klikając przycisk „Zapisz się”, potwierdzasz, że zgadzasz się z naszym Regulaminem

    InvestaChem

    Cenimy prywatność użytkowników

    Używamy plików cookie, aby poprawić jakość przeglądania, wyświetlać reklamy lub treści dostosowane do indywidualnych potrzeb użytkowników oraz analizować ruch na stronie. Kliknięcie przycisku „Akceptuj wszystkie” oznacza zgodę na wykorzystywanie przez nas plików cookie.